Vücut ağırlığını temel olarak besinlerle alınan ve fiziksel etkinliklerle tüketilen kalori miktarları belirler. Alınan kalorinin yeteri kadar tüketilememesi vücut ağırlığını sağlık için tehlikeli olabilecek biçimde artırır. Şişmanlık olarak nitelendirilen bu durum özellikle gıda alımının kısıtlanmasıyla düzeltilebilir.
Rejim yapmak olarak bilinen
zayıflatıcı beslenme şişmanlıkta uygulanan temel tedavi biçimidir. Bu tedaviyi belirleyen iki temel nokta vardır. Bunlardan biri şişman kişinin açlığını bastıracak ve iştahını kesecek ölçüde yiyip içebilmesi, öbürü de tüketilen besin maddelerinin zayıflamayı sağlarken dengeli beslenmeyi bozmayacak nitelikte olmasıdır. Özetle beslenme programı nicelik ve nitelik açısından şişman kişinin sağlığında olumsuz bir etki yaratmayacak biçimde düzenlenmesini gerektirir.
Bu temel sorunların çözülebilmesi için besinlerin kalori değerlerinin ve özellikle de kalorinin hangi besinlerle alındığının bilinmesi gerekir. Şeker, yağ ve alkolden alınan kaloriler ile protein ve liflerden alınan kaloriler arasında pek az ortak nokta vardır.
Ekmeğin sağladığı 100 kalori ile zeytin, et ve yeşil sebzelerin sağladığı 100 kalori vücutta farklı değişimlere uğrar. Bunların yağ dokusuna dönüşme süreçleri de aynı değildir. Şeker, un, yağlı maddeler ve alkol aşırı miktarda alındıklarında trigliseritlere dönüşür. Buna karşılık et, balık, tavuk, yumurta, süt ve peynirin ana öğesi olan proteinler ancak sınırlı bir miktarda enerji kaynağı olarak kullanılır. Çok alındıklarında bile yağ dokusuna pek az dönüşürler.
Yeşil sebzelerin başlıca bileşeni olan selüloz insan vücudunda hiçbir dönüşüme uğramaz. Ama beslenmede damak tadı oluşturmaktan çok daha önemli bir işlevi vardır. Bağırsaklardan emilememesine karşılık dışkı oluşumunda, bağırsakların çalışmasında ve sindirim artıklarının atılmasında önemli bir rol oynar.
Bu genel bilgilerin ışığında zayıflatıcı beslenme programının ana çizgileri belirlenebilir:
• Bol miktarda proteinli ve lifli besinlerin alınması.
• Alkolden kesinlikle kaçınılması.
• Şeker ve yağların büyük ölçüde azaltılması.
