İnsan vücudunda bulunan karotenli dokular güneş ışığı ile temasa geçtiği zaman
D vitaminine çevrilir.Bu bakımdan güneşle direk olarak fazla temasta olan kişilerde raşitizm daha az görülür. Giysiler, ve camlar ultraviyole ışınlarını tuttuğundan, vücut güneş ışınlarını direk almalıdır.
D vitamini, kalsiyum emilimini artırarak kemiklerde kalsiyum birikmesine yardım eder ve kemik kanseri riskini azaltır. Bu aynı zamanda kadınlarda menopoz sonrası meme kanseri riskini de azaltır. Ancak, D vitamini suda eriyemediğinden, ihtiyaçtan fazlası vücuttan atılamaz.Bunun sonucu eklemlerde ve yumuşak dokularda kireçlenmeye sebep olur.
D vitaminin faydaları
Kalsiyumun sindirilmesi için, D vitaminine ihtiyaç vardır.Vücutta bulunan tüm kemiklerin ve dişlerin yapımı ancak D vitamini ile mümkündür.
D vitamini eksikliğinde
D vitamini noksanlığında
raşitizm denen kemik hastalığı ve kemik kanseri artar. Raşitizm hastalığı daha çok kuzey ülkelerinde, endüstrileşen bölgelerde ve hızlı gelişen çocuklarda görülür. Raşitizm hastalığının; eklemlerde şişkinlikler, normal gelişememe, uzayan kemiklerde çarpıklıklar şeklinde belirtileri vardır. Kemik erimesi-kemik yumuşaması, yaşlılıkta duymama hastalıkları görülür.
Fazla alımın zararları
Fazla alındığı zaman özellikle karaciğer ve kalpte kalsiyum birikmesine neden olur. Kemiklerin kırılmaya karşı hassasiyeti artar, tansiyonu ve kolesterolü yükseltir, ishal, uykusuzluk, baş ağrısı ve iştahsızlığıa neden olur.
D vitamini nelerde, hangi besinlerde bulunur?
D vitamini en çok balık yağında bulunur. Sardalya, somon(taze), karides balığında fazla miktarda bulunur. Az miktada da karaciğer, yumurta sarısı, süt ve süt ürünlerinde bulunur. Bitkilerde bulunan karotenler, ultraviyole ışınları ile D vitaminine çevrilir.
Ülkemiz koşullarında günlük D vitamini ihtiyacı doğal yiyeceklerden sağlanabilir.Ancak, hamile ve emzikli bayanlar ile büyüme çağındaki çocukların, devamlı örtülü-kapalı gezen bayanların günlük D vitamini ihtiyaçları, normal beslenme ile sağlanamayacağından ilave D vitamini almaları veya güneşten daha fazla yararlanmaları veya balık yağı almaları önerilebilir. Uzun süre ve bir defada şiddetli-sıcak güneşle temasta, derinin yumuşamasından dolayı D vitamini alınmadığı gibi deri kanser riski artar. Günlük D vitamini ihtiyacı bir çay kaşığı balık yağından karşılanabilir.
