|
|
Pankreas, karın bölgesinde, midenin arkasında, safra kesesi ve karaciğere komşu, vücudun hayati organlarından biridir. İnce barsağın ilk kısmı olan duodenuma safra kesesi ile ortak bir kanalla açılır. Yumuşak, sarımsı renkte, 10-15 cm. uzunluğundaki organın baş, vücut, kuyruk kısımları mevcuttur. Pankreas iki ayrı fonksiyonu yerine getirir. Birincisi barsak kanalına akıtılan pankreas sıvısını yapmaktır. Bu sıvı, nişastanın, proteinlerin ve yağların sindiriminde yer alan ve onları kimyasal yönden parçalayan bazı temel enzimleri içermektedir. İkincisi, endokrin organ olarak insulin salgılar ve doğrudan kana verir. İnsulin, kan şekeri seviyesinin düzenlenmesinde ve şekerin ısı ve enerjiye çevrilmesinde son derece önemli bir hormondur. İnsulin, pankreasın her tarafına yayılmış bulunan Langerhans adacıkları adı verilen hücre grupları taraflıdan yapılır. İnsulin yapılmasının azalmasına veya durmasına yol açan pankreas bozukluğu dıabetes mellıtus olarak bilinen seker hastalığına yol açar Pankreasın Langerhans adacıklarında bazen tümörler gelişebilir ve ınsulının fazla yapılmasına neden olurlar Insulının fazla miktarda yapılması kan sekeri düzeyini duşurur ve derin solunum, halsizlik, kon-vulsıyon ve komaya kadar giden belirtiler gorulur Tümörleri ameliyatla çıkarmak, hastalığın tedavisi için en etkili yoldur Pankreas, safra kesesi veya mide ınfek-sıyonlarından etkilenebilir ve böyle iltihaplanmalar sonucu sarılık meydana gelebilir . Kanserin organa yayılmış olması da sarılığa yol açabilir. Pankreasın aniden hastalanması yanı akut pankreatıt, bakterilerin organa direkt yayılmasından veya pankreas kanalının tıkanması sonucu guçlu sindirim enzimlerinin geri dönmesiyle oluşabilir Karında şiddetli ağrı, kusma, kanama, solgunluk ve sok ile beliren bir tablo vardır Eskiden böyle durumlarda hemen ameliyata alınan hasta, zamanımızda diğer kanamalı sindirim yolu hastalıklarında yapıldığı gibi ya tak ıstırahatıne alınır, kan verilir Akut devre geçene kadar ağızdan beslenme durdurulur, damardan beslenmeye başlanır Pankreas sekresyonunun ınhıbe edilmesi, pankreasın dinlenmesi için burun yoluyla mide sıvısı devamlı çekilir Ağrıyı dindirmek için ilaçlar verilir Şartlar elverdiği zaman hasta duodenal ülserde olduğu gibi uygun bir beslenme reıımıne alınır. Birçok pankreatıtler tıbbı tedaviyle tamamen iyileşirler, bir kısmında ise safra hastalıkları, pankreas kistleri gibi sekeller kalabilir Bazı olaylarda akut belirtilerin tekrarlaması olabilir ve böylece kronik pank-reatıtıs gelişir Pankreas kanseri genellikle orta yas veya yaşlı insanlarda meydana gekr. En belirgin şikâyet ıkı omuz arasına vuran şiddetli bir ağrıdır. Yatınca artar, oturunca azalır. Kanser pankreasın neresinde olursa olsun tek tedavisi ameliyattır.