Endometriyal kanser, rahim (endometriyum) zarındaki habis hücrelerin büyümesidir. Rahim kanseri (ya da üterin kanseri) adda verilen bu kanser, kadınlar arasındaki en yaygın görülen üreme organı kanseridir ve genellikle menopozdan sonra ortaya çıkar.
Endometriyal kanserlerin yaklaşık %75’i, tanılandıklan sırada rahmin ötesine yayılmamış olurlar ve çoğu da tedaviyle iyileştirilir.
Endometriyal kanserin evreleri şunlardır: Evre IA: Kanser endometriyal zarla sınırlıdır. Evreler IB ve IC: Kanser rahim duvarı kasını sarmıştır. Evre II: Kanser rahim ağzına yayılmıştır. Evre III: Kanser yakındaki yapılara yayılmıştır. Evre IV: Kanser diğer organlara yayılmıştır.
Hiç doğum yapmamışsanız endometriyal kanser olma riskiniz çok yüksektir. Eğer aşağı-dakilerden herhangi biri uygun düşüyor ise de riskiniz çok yüksektir: obezseniz (aşırı şişman); menopoza 51 yaşından daha geç girmişseniz; ya da uzun dönemli estrojen tedavisi (progesteron olmadan) gördüyseniz, karaciğer hastalığınız varsa, ilk adeti 13 yaşından önce gördüyseniz, veya yumurtalık ya da meme kanserine yakalanmışsanız.
Buradaki teori bu etkenlerin hepsinin, endometriyal hücrelerin büyümesini tetikleyebilecek.
estrojen seviyesinin, çok uzun bir zaman boyunca yüksek olmasıdır.
ENDOMETRİYAL HİPERPLAZİ (KALINLAŞMA)
Yoğun adet dönemleri ve adet dönemleri arasında ya da menopozdan sonra kanama olması gibi endometriyal kanseri işaret edebilen belirtiler, rahim içini kaplayan hücrelerin aşırı büyümesi olan endometriyal hiperplaziden de kaynaklanabilir.
Endometriyal hiperplazi bir kanser değildir ancak kansere dönüşebilir; özellikle de perimenopoz döneminden geçen ya da menopoz sonrası dönemde olan kadınlarda. Hiperplazinin bir türünde polip adı verilen, baş parmağa benzer doku çıkmaları oluşur; bu polipler prekan-seröz değildir ve genellikle tekrarlamazlar.
SEMPTOMLAR
Endometriyal kanser ve endometriyal hiperplazinin belirtileri, aşın adet kanamalan ve adet dönemleri arasında ya da menopozdan sonra kanama olmasıdır. Bazı kadınlarda karın ağrısı veya vajinal akıntı görülür.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Anormal kanamanız veya akıntınız olursa doktorunuza başvurun. Doktorunuz pelvik muayene ve Pap smear testi yapar; ayrıca, belirtilerinizin diğer nedenlerini araştırmak üzere transvajinal ultrason da yapabilir.
Ek olarak, mikroskop altında incelemek üzere doku örneği almak için endometriyal biyopsi de yapacaktır. Eğer biyopsiden bir sonuç alınmazsa, daha fazla doku elde etmek için dilatasyon (rahim ağzının genişletilmesi) ve kürtaj (D&C) gerekebilir.
Eğer endometriyal hiperplaziniz varsa, dilatasyon ve kürtaj işlemiyle rahim zarının aşırı büyümüş dokusunu alınarak, düzensiz kanama belirtileri tedavi edilebilir.
Eğer doktorunuz kanamanızın poliplerden kaynaklandığından şüphelenirse, polipleri görmenin en iyi yolu olan histeroskopi yapılabilir. Histe-rokopide. ışıklı esnek bir görüş tüpü ve minicik bir video kamera rahim ağzından içeriye yerleştirilir. Böylece doktor polipleri görebilir ve dilatasyon ve kürtaj yapabilir.
Endometriyal kanser, ameliyat sonucunda kanser evresinin saptanabildiği tek kanser türüdür. Endometriyal kanser tanısı konulduktan sonra, karın insizyonu yoluyla histe-rektomi yapılır. Histerektomi sırasında, kas duvarına yayılmış kanserin derinliğinin saptanması için rahim açılır. Bu işlem kalan ameliyatın ne kadar kapsamlı yapılacağı kararını değiştirebilir.
Bütün vakalarda, yumurtalıklar ve fallop tüpleri de alınır ve kanserin yayıldığı diğer bölgeleri tespit etmek için kann incelemesi de yapılır.
Ameliyattan sonra genellikle radyasyon tedavisi tavsiye edilir. Radyasyona maaız kalacak pelvik alan miktarı, yayılmaya, tümörün büyüklüğüne ve hücrelerin görünüme bağlıdır. Rahim kanseri 4. evrede olan kadınlar genellikle, ya kemoterapi , ya da progesteronlu hormon tedavisi görürler. Kanseri erken evrede tanılanmış kadınlar için genel görüntü iyidir; bu kadınların %80’den fazlasına 5 yıl sonra hiçbir tekrarlama görülmeksizin tedavi edilebilir gözüyle bakılır.
Endometriyal hiperplazi tedavisi yaşınıza bağlıdır. Genç kadınlara progesteronlu doğum kontrol hapları verilebilir; menopoz geçirmiş kadınlar hormon replasman (estrojen ve progesteron birlikte) ya da yalnızca progesteron tedavisi görebilir.