Komplikasyonlar - En ağırları akciğer komplikasyonları ve red tepkimeleridir.
• Akciğer komplikasyonları: Bu reaksiyonlar beş ayrı mekanizmayla ortaya çıkar:
– Sıvı yüklenmesi. Bu durumda akciğer ödemine yönelik tedavi önlemlerinin uygulanması çok yararlıdır.
– Akyuvarların yaygın bir akciğer lezyonunda göllenmesi. Akciğer enfeksiyonu kuşkusu duyulan ama göğüs filminde enfeksiyona ilişkin bir bulgu içermeyen ve nötropenisi bulunan hastalarda akyuvar nakli sıklıkla solunum yetmezliğine yol açar. Nakilden sonra çekilen göğüs filminde tek ya da bir çok lobu etkileyen zatürreye uygun bulgular ya da balgam belirtisi gösteren bir klinik tablonun ortaya çıktığı görülür.
– Endötoksinlerin varlığı. Hastada, geçirmekte olduğu enfeksiyonun etkeni tarafından salgılanan endotoksinler granülositlerden bazı enzimlerin salgılanmasına ve bunun sonucunda granülositlerin, damar iç duvarındaki endotel hücrelerine yapışmasına yol açar. Bı yapışma sonucunda kompleman aktifle şir ve şok akciğeri ve/ya da septik şok gelişir. Bütün bu durumlar nakil öncesinde yüksek dozda kortizon verilerek engellenebilir.
– Dolaşımdaki akyuvar kümeleşmesini yol açan etkenler (lökoaglütininler) Bunlar granülositlerin damar içinde kümelenmesine yol açabilirler. Kümelenmiş akyuvarlar da akciğere giderek bölgenin tıkanmasına, akciğer ödem ve göğüs filminde çift taraflı infiltrasyonlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
– Kümelenmiş akyuvarların doğrudan nakledilmesi. Bu durum kanın nakledilirken seçici geçirgen bir süzgeçten geçirilerek verilmesiyle kolaylıkla engellenebilir.
Bu tür reaksiyonlar solunum yetmezliğinin ortaya çıkmasına yol açtığında:
– Toplardamar içine 500 mg hidrokor zon ya da 4 mg betametazon verilir;
– Nakil işlemi kesilir ve klinik tablo bütünüyle kaybolmasından sonra yeniden yavaş yavaş sürdürülür;
– Sonraki nakil işlemlerinden önce hastaya mutlaka kortizon uygulaması yapılır.
• Ölümcül olabilen red tepkimeleri: Bu komplikasyon granülosit konsantrelerinin içinde lenfositlerin bulunması bağlı olarak ortaya çıkar. Bu nedele bazı hekimler nakil işleminden öne nakledilecek akyuvarları 1.500 rad il ışınlarlar. Ama böyle bir işlem allojenik kemik iliği nakli (verici ve alıcı türden ama başka genotiplerden olduğu nakil) yapılacak hastalara uygulanır. Akyuvar naklinden sonra da sırasında ortaya çıkması olası bu tür komplikasyonlar görülebilir.
