Akut lenfositik lösemi (ALL), lenfosit olarak adlandırılan bir beyaz kan hücresi türü kemik iliği ve kanda kontrol edilemez bir şekilde ürediğinde meydana gelir. Lenfositler virüsler, bakteriler ve diğer enfeksiyonlarla savaşır.
Akut granülositik lösemi (AGL), granülosit olarak adlandırılan diğer bir beyaz kan hücresi habisleştiğinde ve kontrolsüz olarak ürediğinde gelişir. Bu hastalık, akut miyeloid lösemi olarak da adlandırılır.
Granülositler, kemik iliğinde; lenfositler, lenf bezlerinde ve kemik iliğinde üretilir. Normalde, bu beyaz kan hücreleri blast olarak adlandırılan olgunlaşmamış kan hücreleri olarak ortaya çıkarlar ve sonra enfeksiyonla savaşan olgunlaşmış beyaz kan hücrelerine dönüşürler.
ALL ve AGL’ de, bu yeni hücreler olgunlaşmayı başaramazlar ve kemik iliği, kan ve lenf bezlerinde kalabalıklaşmaya başlarlar. Sonuç olarak, kemik iliği hasar görür ve yeteri kadar sağlıklı beyaz kan hücresi, kırmızı kan hücresi ya da platelet (trombosit) üretmeyebilir.
ALL, çocuklarda daha yaygındır; AGL’ nin yetişkinleri etkileme olasılığı daha yüksektir. Çoğu vakada, bu lösemilerin nedeni bilinmemektedir; kalıtsal değillerdir. Başka bir tür kanser için radyasyon terapisi ya da kemoterapi alan kişilerde ve benzen gibi belirli endüstriyel toksinlere maruz kalan kişilerde daha sık meydana gelebilirler.
İyileşme olasılığı, hastalığın agresifliğine (kaç tane olgunlaşmamış hücrenin ne hızda üretil¬mekte olduğu) ve genel sağlığınıza bağlıdır. Tedavi yapılmazsa, birkaç hafta ya da ay içinde ölümle sonuçlanabilir.
SEMPTOMLAR
ALL ya da AGL seyrinin erken safhalarında, kendinizi hiç geçme-yecekmiş gibi gelen bir gribe yakalanmış gibi hissedebilirsiniz. Ateş, halsizlik, ağrı yapan eklemler ve şiş lenf bezleri yaygındır. Hastalık, kemik iliğinizin yeterli kırmızı kan hücresi üretmediği noktaya eriştiyse, anemi semptomları yaşayabilirsiniz. Buna ek olarak, kemik iliğinin platelet (trombosit) üretememesi, pıhtılaşma sorunlarına neden olur ve her zamankinden daha kolay (çabuk) morardığınızı ve kanadığınızı fark edebilirsiniz. Düşük normal beyaz kan hücresi seviyesine bağlı olarak enfeksi¬yonlar gelişebilir.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Doktorunuz, lösemi türünüzü ve en iyi tedaviyi belirlemek için birçok test yapacaktır. Kan testleri; beyaz kan hücresi, kırmızı kan hücresi ve platelet (trombosit) seviyeleri ile olgunlaşmamış blast hücrelerin varlığını ortaya koyabilir. Kan testi sonuçlar anormal çıkarsa, bir kemik iliği biyopsisi gerekebilir.
Beyninizi ve spinal kurdunuzu (omuriliğinizi) çevreleyen sıvı örneğinin alt sırtınızdan (belinizden) alınıp blast lösemi hücreleri olup olmadığına dair incelendiği (tetkik edildiği) bir lomber poksiyonuna da gereksinim duyabilirsiniz.
Tedavi, genel sağlığınıza ve kemoterapi ile radyasyon terapisine nasıl tepki vereceğinize bağlıdır. Hemen hemen ALL ve AGL’li herkese verilen kemoterapi, tabletle uygulanır; bir vene (toplardamara) enjekte edilir ve bazen beyninizi ve spiral kordunuzu (omuriliğinizi) çevreleyen sıvıya da enjekte edilir.
Tedavi iki aşamalıdır: indüksiyon tedavisi ve konsolidasyon (sağlamlaştırma) tedavisi. İlk indüksiyon aşamasında, herhangi bir lösemi kanıtının yok edilmesi olan bir remisyon (duraksama) yaşanana kadar kemoterapi alırsınız. Bu, haftalar alabilir.
Kemoterapi ve radyasyon terapisini içerebilecek olan konsolidasyon (sağlamlaştırma) tedavisi, kalan herhangi bir kanser hücresinin tahrip edilmesini amaçlar. Bazen, bir kemik iliği nakli de gerçekleştirilir.
ALL, özellikle çocuklarda, iyileştirilebilir bir kanser türüdür. ALL’ li çocukların yansından fazlası ve yetişkinlerin büyük bir bölümü kemoterapi ile iyileştirilebilir. AGL’li kişilerin %20 ila %30’u kemoterapi ile iyileştirilebilir. Kemik iliği nakli, kemoterapiden ilk remisyonu sağlayan kişilerin yansından fazlasını iyileştirebilir.
