Kullanıldığı Durumlar
Bayılma krizlerinin yinelenmesi durumunda hastaya pacemaker takılması gerekir. Her bayılmadan sonra kalp atışları biraz daha yavaşlar ve nabız belirli bir düzeyin altına düştüğünde kalbin atım hacmi vücudun gereksinimlerini karşılamakta yetersiz kalır. Bu durumda ilaç tedavisi de denenebilir, ama her zaman sorunu çözmez.
Pacemaker kalbi elektrikle uyaran aygıttır. Çeşitli tipleri vardır; pilli, transistorlu vb olabilir. Ama temelde elektrik üreteci içeren bir kutudur. Göğüs ya da karın duvarına yerleştirilen pacemaker kutusundan iki tel çıkar. Bunların uçları (elektrotlar) kalbin yüzeyine ya da kalp kasının duvarına elektrik akımı taşır. Toplardamardan sokulan kateterlerle kalbin boşluklarına da elektrotlar yerleştirilebilir.
Uygulanma Biçimi
Sol karıncığa ulaşılmak istendiğinde sağ bölgeden, sağ karıncığa ulaşılmak istendiğinde ise göğüs kemiğinin altından göğüs açılarak kalp dış zarı ortaya çıkarılır. Kalp dış zarı karıncık yüzeyini iyice ortaya çıkaracak kadar geniş ölçüde açıldıktan sonra uygun bir teknikle elektrotlar karıncığa tutturulur. Ardından karnın derialtı dokusu içinde bir cep oluşturularak elektrotların bağlandığı kutu cebe yerleştirilir. Kalple uyarıcının bulunduğu kutu arasındaki elektrotlar hep derinin altından gider; hiçbir noktada üstüne çıkmaz.
Kalbin boşluklarına uyarı gönderen bir pacemaker’m kullanıldığı ikinci bir yöntemde, içinde elektrot bulunan bir kateter dış boyun toplardamarı ve üst anatoplardamar aracılığıyla sağ karıncığa sokulur. Uyarıcının bulunduğu kutu ise göğüs bölgesinde derinin altına yerleştirilir. Bu yöntemin üstünlüğü, göğsün ve kalp dış zarının açılmasını gerektirmemesidir; sonuçları da karıncık duvarına tutturulan elektrotu pacemaker’larınki kadar iyidir.
Buna karşılık tek olumsuz yanı, kateterin uyarıcı noktası ile kalp iç zar yüzeyi arasındaki temasın kaybolma olasılığıdır. Ama hangi yöntem uygulanırsa uygulansın pacemaker takıldığında doğal kalp ritminin yerini pacemaker’ın ürettiği yapay ritim alır. Uyarı, karıncıkta elektrotların iyileştirildiği bölgeden başlayarak bütün kalbe yayılır.
Aygıt kalbin hep aynı sıklıkta atmasını sağlar; bu ritim, dinlenme ve hafif bedensel egzersizler sırasında vücudun gereksinimini karşılamaya yeter. Pilli modellerin ortalama dayanma süresi 2-3 yıldır; çocuklara takılan daha küçük boyuttakiler için bu süre iki yıldan azdır. Ama günümüzde daha çok yaklaşık altı yıl dayanan lityumlu pacemaker’lar kullanılmaktadır; bunların güvenilirliği geleneksel pilli modellerle aynıdır. Uyarıcı aygıt gerektiğinde basit bir girişimle değiştirilebilir. Kalbe bağlanan elektrotlar ise bozulmadıkça değiştirilmez.
