Kalp hastalıkları ağrı, göğüs sıkışması, çarpıntı, gaz şikâyeti, nefes darlığı, yorgunluk duygusu ve ender olarak ateş gibi çeşitli belirtilerle kendini belli ederler. Bütün bu gibi şikâyetler karşısında hemen bir kalp hastalığı endişesi belirir. Kalbin çalışma kapasitesindeki azalma derecesine göre kalp hastalıkları 4 sınıfa ayrılmaktadır.
I. sınıftan olanlarda bir kalp hastalığının varlığına karşılık kendilerinin hiçbir şikâyetleri yoktur.
II. sınıftan olanlarda günlük hareketler dışında fazla bir hareket veya çalışmadan sonra şikâyetler başlar.
III. sınıfta bulunan hastalar günlük alışılmış hareketler sırasında bile nefes darlığı veya çarpıntı gibi şikâyetlerde bulunurlar.
IV. sınıf kalp hastaları ise yattıkları yerde bile rahat olmayan, çeşitli şikâyetleri bulunan kimselerdir. Kalp hastalıklarında ağrı. mitral hastalığında, angına pektoriste, kalbin perikard denilen dış zarının iltihaplanmasında (perikardit) cok görülen bir belirtidir.
Kalbin büyümesi (hipertrofi) veya genişlemesi (dilatasyon) kalbin bazı boşluklarına veya bütününe ait olabilir. Kalp kapaklarına ait bozukluklar (mitral stenozu, triküspid stenozu), kalbin bir yük altında kaldığı hastalıklar (aort stenozu, aort koarktasyonu, hipertansiyon) veya kalp adalesinin iltihabi olmayan hastalıklarında (kardiyemiyopatiler) bu şekilde bir büyüme meydana gelebilir.
Bazı sporcularda da kalp fizyolojik olarak büyüyebilir. Kalp büyümesi en iyi röntgen filminde ve kalp elektrosunda (EKG) tespit edilebilir. Bazı durumlarda apeks denilen kalbin uc kısmının göğüs duvarına vuruşu (choc endome) gözle bile görülebilir. Kalp vuruşlarının hasta tarafından rahatsizlik hissi ile beraber duyulmasına çarpıntı (palpitaticn) denir. Kalbin çalışmasında hızlanma (taşikardi) veya azalma (bradikardi) kuvvetli çarpma veya ritm bozuklukları (aritmi) olabilir. Her çarpıntı hissi kalp hastalığının varlığını göstermez. Ateşli hastalıklarda, hipertiroidi vakalarında, korku, heyecan ve yorgunluklardan sonra da çarpıntı olabilir. Kahve, cay, tütün gibi içkiler ve bazı ilaçlar (adrenalin, aminofilin, efedrin, ksantin v.b.) da çarpıntı yapabilir. Taşikardi denilen kalbin hızlı çarpması olayı nabız saymak veya kalp elektrosu ile incelenir.
Nabzın yavaşlaması yani bradikardi de vagotonik denilen kimselerde, şiddetli kolik ağrıları sırasında, bayılmalarda, miyokard infarktüsünde ve bazı kalp bloklarında görülebilir. Nabzın düzensiz atması halinde yani aritmi bulunduğunda kalp elektrosu çekmek gereklidir. Ancak çocuklarda, gençlerde görülen sinusal aritmiler fizyolojik olabilir.
Ekstrasistol denen bir düzensiz vuruş şekli daha vardır ki heyecan anında, yorgunluklarda, fazla cay, kahve, alkol içenlerde, ilaç (dijital) alan kimselerde görülebilir.
Ekstrasistolun bir mitral darlığına bağlı olup olmadığını anlamak için kalp elektrosu çektirmek yararlıdır.
Boyun damarlarının dolgunluğu veya dışarıdan görünür şekilde atması yani pulsasyon görülmesi de bazı kalp hastalıklarının önemli bulgularındandır
Kalbin stetoskop denilen aletle dinlenmesi veya fonokardiyografi denen aletle yazdırılmasının, doktorlara kalbin özellikle kapak darlıklarını veya yetmezliklerini teşhis etmede yardımı büyüktür.
Kalp hastalıklarının, özellikle doğuştan yapı kusurlarının (konjenital defekt) anatomik teşhisinde damar içine kontrast madde verilerek çekilen röntgen filmleri yani anjiyokardiyogramların cok faydası vardır. Bu amaçla iyotlu kontrast madde damar içinde sokulan kateter denilen cok ince borular aracılığıyla verilmektedir. Bu kateterler, muayenesi yapılmak istenen kalp boşluğuna kadar sokulmakta ve saniyede 12 film alan makinelerle filmler çekilebilmekte, kan örnekleri alınabilmekte, hastalığın değerlendirilmesi yapılabilmektedir.
Son senelerde gittikçe yayılan bu ileri yöntemlerin yardımıyla birçok kalp hastalığının teşhis ve tedavisi mümkün olmakta ve acık kalp ameliyatları yapılmaktadır.
Bunlara Dikkat Edin:
■Kalp sağlığınız İçin gerekli bir beslenme öyle sandığınız gibi çok zor değil. Hamur, ekmek, bisküvi ve dondurmayı belirli oranlarda yemeye devam edebilirsiniz,
■ Kırmızı et yerine tavuk ve balık gibi beyaz eti tercih edin.
■ Uzmanlar öğünlerde 1 bardak şarabın zararlı olmayacağını belirtiyorlar. Ancak bol kalori içeren yüksek alkollü diğer içkilerden kaçının.
■ Kalbinizi koruyabilmek için