Damar sertleşmesi neden olur?
Bu hususta iki teori vardır :
1. Zorlanma teorisi.Kalbin her çarpışında kan, damarlar içine atılır. Doğduğumuz andanıberi milyonlarca ufak darbeler her an kan damarlarının duvarına çarpmaktadır. Böylece kan damarı tazyike maruz kalır ve zamanla yıpranır. Damar sertliğinin yaşla artışı bu teori lehinedir. Kalb damarının tıkanmasına en çok sol taç atardamarının aşağıya, kalb ucuna doğru kıvrıldığı yerde rastlanır. Sebep, buranın en fazla kan darbesine maruz kalmasıdır. Nitekim ayak damarları, kol damarlarından daha çasbuk ve daha fazla sert- : leşir; çünkü ayak damarları tazyike, zorlammt-ya daha fazla maruzdur. Meşhur Viyanalı patolojist doktor Erdheim ölüyü muayene ederek hayatta iken sağ elini mi kullandığını veya solak mı olduğunu söyliyerek herkesi hayrete düşürmüş. Sonradan sırrım ifşa etmiş : hangi kol damarında fazla sertleşme varsa o kol hayatta fazla kullanılmış demektir, binaenaleyh solakların sol kol damarlarında sağdan fazla sertleşme bulunur.
Bu teorinin çok esaslı noktaları varsa da yalnız başına damar sertliğini izah edemez. Zira, çocuk yaşındaki kimselerde bile damar sertliğine raslanmaktadır. Demek ki sadece zorlanma, yıpranma, yaşlanma damar sertliği husulü için kâfi gelmez.
2. Kolesterol teorisi. —Bu teoriye göre damar sertleşmesinin sebebi vücudun yağları ve diğer bazı yağlı maddeleri iyi kullanamamasıdır. Hücrelerin yapılması ve tahribi işinde bir bozukluk olduğu vakit kolesterol ve diğer yağlı maddeler kalb damarlarının iç zarına girerler ve orada tortulanırlar. Yağ tortularının en tahrip edicilerinden biri olan kolesterol maddesi sütte, yumurta sarısında, beyinde, karaciğer ve böbrekte bol miktarda bulunur. Kolesterol icap ettiği yerde bulunduğu zaman tamamen zararsız, hattâ faydalı bir maddedir.
Vücut kolesterolü yalnız gıdalardan almaz, kendisi diğer maddelerden de yapabilir. Safra taşlarında ve bazı kanser dokularında da kolesterol bulunur.
