Böbreklerde kanın süzülmesi sonucu meydana gelerek üreterler yoluyla mesaneye geçip biriken ve uretra yoluyla da dışarıya atılan sıvıya idrar denir. İdrar veya başka bir deyimle sidik, kendine has kokusu bulunan, sarı renkli, özgül ağırlığı i 025 olan bir sıvıdır.
İdrar kandan meydana gelmesine karşın ona hiç benzemez oma yine de her elemanı kandan türer.
Sağlıklı durumda bileşimi belirli sınırlar içinde değişmez ve idrar tahlili yaptırmak lıastalık teşhisinde çok yararlı bir yöntem-ıSr İdrarın % 90 dan fazlasını su, diğer bölümünü ise içinde erimiş maddeler oluşturur. 24 saat içinde vücudumuzdan yaklaşık 1.5 litre idrar ve 60 gr. kadar erimiş katı modde atılır. Bunun 30 gramı üre, 15 gramı tuz, geri kalanı ise çeşitli asitler, kreatinin ve potasyumdur. Normal idrarın kehribar sarısı rengini meydana getiren çeşitli pigmentlerdir (urobilin, urobilinojen, bilirubin) ve bu renk idrarın yoğunluğuna, alınan besinlere, ilaçlara ve hastalıklara göre değişir.
İdrarla dışarı atılan üre organizmadan azotlu maddelerin yani proteinlerin yıkılması sonucu ortaya çıkan zehirli bir maddedir. Böbrekler iyi çalışmazsa, diğer zehirlerle birlikte kanda birikir ve üremi denilen tabloyu meydanc getirir. İdrara amonyak kokusunu veren de idrarda amonyum karbonat haline gelen üredir.
Normal idrarda protein (albümin) kan ya da şeker bulunmaz. Hastalıkları teşhis amacıyla yapılan idrar muayenelerinde protein, şeker aranır, özgül ağırlık ve 24 saatlik miktar tayini yapılır. İdrar santrifüj edilir, sedimentte toplanan tortu, mikroskopla incelenir.
