40 yaşındayım. 6 yıl önce meme kanseri nedeniyle sağ memem ameliyatla alındı. Koltuk altı lenf bezlerim, östrojen ve progesteron reseptörlerim pozitif. Geçen seneye kadar tamoksifen kullanıyordum. Şimdi sık sık kontrolden geçmeme gerek var mı? Her yıl kemik sintigrafîsi yaptırmalı mıyım? AYÇA Ş.
CEVAP: Hastalığınızın üzerinden 5 yıl geçtiği için tam şifaya kavuşmuş kabul edilirsiniz. Fakat yılda 1 kez mamografi, tüm batın ultrasonografîsi, basit akciğer grafisi yaptırın ve tümör markerlarınıza baktırın. Yüksek dozda radyasyon yaydığı için sintigrafiyi çok sık yaptırmayın. 50 yaşından sonra kemik yoğunluğuna bakılması için kemik dansimetresi çektirebilirsîniz. Hastalığınızın nüks etmemesi için yaşamınıza dikkat edin. Size önerilerim şunlar:
• Alkol tüketimi ve meme kanseri arasında çok güçlü bir ilişki var. Alkolden uzak durun.
• Şişmanlık ve meme kanseri arasında birçok araştırmayla ortaya konulmuş çok açık bir bağlantı var. Fazla kilolarınız varsa diyetisyen kontrolünde sağlıklı zayıflayın.
• Düzenli egzersiz yapın,
• Bol bol sebze ve meyve yiyin. Meyve ve sebzeler vitamin mineral, antioksidan ve lif içerdikleri için sizi kanserden korur. Hedefiniz günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmek olsun. Merne kanserinden koruyan en önemli besinler şunlar: Brokoli, karnabahar, beyaz lahana, kırmızı lahana, kıvırcık
salata, pırasa, semizotu, kırmızı turp, siyah turp, kereviz, yer elması, enginar, yeşil kabak ve bütün kırmızı renk meyve ve sebzeler. Karahindiba; kuzukulağı, biberiye ve tere meme kanserinden koruyan en şifalı bitkiler arasında. Bu arada en ucuz gıda en makbul olanıdır. Sebze ve meyveleri mevsiminde yiyin ve turfanda gıdalardan kaçının.
• Birçok bilimsel çalışma yüksek yağ alımı ve meme kanseri arasında doğrudan bir ilişki olduğunu gösteriyor. Yağlı besinler vücuttaki hormona!
dengeyi bozarak meme kanserine sizi daha yakın hale getirir. Yağ alımını azaltmak için pastane ürünlerinden uzak durun, tavuğun derisini atın, katı yağlar yerine bitkisel yağları tercin edin. Bu arada kırmızı et yerine balık, tavuk ve hindi yiyin.
• Günde en az yarım kilo yoğurt yemeyi ihmal etmeyin. Keçi peyniri, yağsız beyaz peynir, çökelek tüketin. Diğer memenizde meme ucunda akıntı, renk veya his değişiklikleri, büyüme gibi belirtilerden birini fark ettiğinizde vakit kaybetmeden doktora başvurun.
• Son araştırmalar meme kanseri olanlarda diğer memenin korunması için havuç tüketilmesi gerektiğini ortaya kondu. Kiloluysanız havuç salatası,
değilseniz her gün 1 bardak havuç suyu için.
