Forseps, cisimleri tutmaya yarayan araçlara verilen genel bir isimdir. Ameliyat esnasında dokuları, damarları, kemikleri, doğumda çocuğun başını tutmak için yapılmış çeşitli forsepsler vardır. Ancak sadece forseps denilince doğum hekimliğinde güç doğumlarda çocuğun doğumunu sağlamak için çocuk başına uygulanan alet akla gelir.
Eski deyimiyle lavta, halk arasındaki adıyla kaşık diye bilinen forseps makas gibi çapraz bir eklemle kenetlenen iki parçadan yapılmıştır. Her parça, sap. eklem ve kaşık bölümlerinden oluşur. Kemik forsepslerinin sapları ve uçları kemiği kesebilecek kalınlıktadır. Doğumda kullanılan forseps ise çocuğun başını ezmeden tutacak ve yetersiz kalan itici kuvveti tamamlayacak bir çekme (traksiyon) aleti olarak yapılmıştır.Doğum operasyonu olarak forsepsin uygulanması için bazı şartların tam olması gereklidir. Aksi halde çocuğa ve anneye zarar vermek kaçınılmaz olabilir. Forsepsle doğan çocuklarda kafa travmaları (beyin zedelenmesi, kırık, göz sakatlıktan v.bj ve annede geniş yırtılma ve kanama git» komplikasyonlar sık görülebilir. Çok çeşitli doğum forsepslerinden en cofc kullanılanlar Naegele, Kjelland ve Tarrrier forsepsleridir. Son senelerde forseps operasyonları yerini vakum ekstraktör alete bırakmış bulunmaktadır.
