Daha çok şişman ve yaşlı erkeklerde ve pürin metabolizması bozukluğu sonucu görülen gut hastalığı (Pcdagra)1 nın herediter bir enzim yetersizliğine bağlı olduğu kabul edilmektedir. En çok ayak başparmağı ekleminin birden nöbet şeklinde şişmesi (gut artriti) ile başlar. Hasta eklem üzerindeki deri gergin, parlak, kırmızı, sıcak ve çok ağrılıdır.
Bu görünüşünden dolayı hastalığa damla hastalığı (Goutte) veya nikris adı da verilmiştir. Hastalık tamamen sağlam bir insanda genellikle alkollü içki almak, fazla yemek, ruhsal gerilim ve üzüntü gibi tipik hazırlayıcı bir olaydan sonra sabaha karşı ağrı ile başlar. Gut hastalarında kanda ürik asidin artmasına (hiperürisemi) bağlı olarak birçok yerlerde örneğin kulak sayvanında, dizde, parmak uçlarında, göz kapaklarında tofüs adı verilen sarı renkte ürat birikintileri meydana gelir. İlk nöbetten sonra gutun kronik bir durum alıp almayacağı bilinmez. Kronik bir hastalık haline gelince ise nöbetler sıklaşır ve ağrı şiddetlenir. Diğer romatizmal hastalıklarla karışabilir. Yalancı gut (pseudogout) denilen hastalıkta ise eklem kıkırdaklarında kalsiyum birikip çökmüştür. Radyolojik olarak eklemlerde kireçlenme (kondrokal-sinoz) paralel ince çizgiler halinde görülür. Çok yaşlı kimselerde eklem şikâyeti olmadan da kıkırdaklarda kireçlenme bulunabilir.
Gut aslında genetik bir bozukluğa bağlı olduğu için tedavide ancak ağrıların giderilmesi ve nöbetlerin önlenmesi için çalışılır. Bu maksatla ürikozürik denen ilaçlar kullanılmaktadır. Bunların arasında Probenesid (Benetnid) ve Sulfinpirazon (An-turan) ve gutun spesifik ilacı diye biliner Kolşisin (Kolsin) sayılabilir.