Kendiliğinden meydana gelen düşüklerden sonra veya tıbbi zorunluluk sonucu bir gebeliğe son vermek amacıyla yapılan operasyonlara kürtaj adı verilir. Bu operasyonda önce rahim ağzı genişletilmekte yani dilate edilmekte sonra değişik büyüklükte küretler kullanılarak rahim içi boşaltılmakta ve kazınmakta yani kürtaj (curretage) yapılmaktadır.
Rahim içine kanül şeklinde ince tüpler sokarak ve vakum temin ederek içerdekileri emmek (aspirasyon kürtajı) yöntemi de bazı vakalarda kullanılmaktadır. Ayrıca rahim içinden teşhis amacıyla parça almaya da endometrial biopsi veya probe kürtaj denilmektedir. Eskiden kürtaj operasyonunun gebe kadının sağlığı açısından tehlikeli olduğu düşünülürdü. Oysa günümüzde uzmanlar tarafından gerekli koşullar altında yapılması halinde doğumdan bile daha az tehlikeli olduğu kabul edilmektedir.
Gebelik ayı ilerledikçe kürtajın tehlikesi artar. Gebeliğin kadının sağlığını tehdit ettiği durumlarda (kalp akciğer ve böbrek hastalığı, rahim kanseri vb.) veya doğacak çocuğun tehlikeli fiziksel veya akli bozukluklarla karşılaşacağı durumlarda (gebeliğin ilk haftalarında bazı ilaçların bilinmeden alınması, ışın tedavisi görmüş olmak veya rahim içi araca rağmen gebe kalmış olmak vb.) doktor raporu ile tıbbi tahliyeye yani çocuğun alınmasına karar verilebilir. Günümüzde birçok ülkeler” kürtajı bazı şartlar altında kanunen serbest bırakmış bulunmaktadır. Kürtaj operasyonunda önce rahim ağzı (kollum) genişletilir. Aspirasyon kuretaj aletiyle plasenta hücreleri emilir. Daha sonra kuret denilen aletle kalan parçalar kazınır.
Hiç kimse kürtaj yaptırmak amacıyla hamile kalmaz. Ancak, evli ya da bekar birçok kadın kendilerini, yıllar boyu etkisinde kalabilecekleri kürtajla ilgili bir kararın arifesinde bulabilir. Kürtajla ilgili herhangi bir kuşkunuz varsa, bebeği doğurup evlatlık olarak verme seçeneğiniz olduğunu da unutmayın.
Birçok gebelik (evli olmayan kadınlarda üçte bir ve evli olanlarda dörtte bir) kürtajla sonuçlanmaktadır. Kürtaj, cenin bağımsız olarak yaşamaya başlamadan gebeliğin sonlandırılmasıdır. Gebeliğin sonlandırıl-masının birçok nedeni olabilir. Gebelik planlanmamış ve istenmiyor olabileceği gibi, kadının sağlık ya da yaş sorunu olabilir ya da ceninde bir anormallik bulunabilir veya kalıtsal özelliklerle ilgili endişe duyulabilir.
Neden ne olursa olsun, karar, vermeden önce ne kadar dikkatli olunursa, psikolojik sonuçları o kadar iyi olur. Kullanılan yöntemlerle ilgili güvenilir öneri ve bilgi alınmalı ve varsa yan etkileri öğrenilmelidir. Kürtaj yasal bir süreçtir ve gebeliği sürdürmek istemeyen her kadının hakkıdır.
KARARI VERMEK
Kimi kadınlar gebeliklerini sonlandırmak istediklerinden son derece emindir ve karar verirken rahattır ancak diğerleri emin değildir. Çoğu, konuyu en yakınındaki kişilerle (uygunsa erkekleriyle) tartışmak ister. Böyle bir günde bir erkeğin desteğine sahip olmak çok şeyi değiştirebilir ancak birçok kadının böyle bir seçeneği olmayabilir. Kadının kürtajla ilgili düşünceleri, nederı kürtaj yaptırmak istediğine bağlıdır. Kesinlikle çocuk istemeyen bir kadının durumu ile çocuk istediği halde maddi ya da başka nedenlerden şu anda bunu gerçekleştiremeyecek olan kişinin durumu birbirinden farklıdır. Kürtaj, kadının yetiştiği ahlaki ya da dinsel kurallara aykırıysa, durum daha da zorlaşabilir. Herhangi bir kuşkunuz
KÜRTAJ İŞLEMLERİ
Gebeliklerin sonlandırılması, 10 haftaya kadar kişinin kendi talebi üzerine ve 10 haftadan sonra da tıbbi nedenlerle sağlık kurulu kararıyla gerçekleştirilebilir. Özellikle kalp hastalığı, kan pıhtılaşması rahatsızlığı ya da ruhsal sorunları varsa, kadının sağlığı her şeyin önünde gelir.
Yasal kürtaj genellikle 7. ile 12. haftalar arasında gerçekleştirilen bir işlemdir. Pelvis muayenesi ya da ultrason taraması yapılabilir. Kansız, RH negatif kan grubundan ve enfek-siyonlu olup olmadığınızı anlamak için testler yapılabilir. Doktorunuz daha önce doğum, kürtaj ya da düşük yapıp yapmadığınızı da bilmek isteyecektir. Bu ilk randevu duygu yüklü olabileceğinden, eş ya da arkadaşın yanınızda olması büyük bir destek olabilir.
Gebeliğin sonlandırılması, pelvis bölgesine lokal anestezi uygulanarak, vakum ya da dilatasyon ve kazıma (kürtaj) yöntemiyle yapılır. Ağrı duyabilirsiniz ancak bu yöntem genel anesteziden daha hızlı ve riski azdır. 10-15 dakika süren işlem sırasında, sancılı adetler-dekine benzer mide bulantısı ve kramplar yaşayabilirsiniz. Birkaç saat klinikte kalmanız gerekebilir ve titrediğinizi hissedebilirsiniz. Kanama olacağından yanınıza temiz havlu alın. Doktorunuza işe ne zaman dönebileceğinizi sormanız gerekir (genellikle 1-2 günlük dinlenme önerilir). Enfeksiyonu önlemek için antibiyotik verilir.
12 HAFTADAN SONRA KÜRTAJ
İkinci üç ayı (12 ile 24. haftalar) ifade eden bu ileri aşamada, sağlık tehlikesi daha büyüktür ve kullanılan iki yöntem acı verebilir. İki yöntem de kısa bir çalışmayı ve bir ya da iki gün hastanede kalmayı gerektirir. 13. ile 16. hafta arasındaki birincisi, (yukarıdaki gibi) bir D&C işlemidir ancak iki günde gerçekleştirilir. Rahim boynuna, servikal sıvıyı emerek kalınlaşan ve rahim boynunu yavaş yavaş genişleten emici genişleticiler yerleştirilir. Ertesi gün genişleticiler çıkartılır ve cenin ile diğer dokular önceki yöntemlerdeki gibi vakumla rahimden alınır.
Daha ileri gebeliklerde kullanılan ikinci yöntem, kasılmayı sağlamak için vajinaya prostaglandin fitilleri yerleştirmeyi ya da rahme prostaglandin zerk etmeyi gerektirir. Lokal anestezi uygulanır ya da ağrı kesici verilir. Cenin sonraki 12 saatte atılır ve ardından rahmin temiz olduğundan emin olmak için D&C yapılabilir.
Sorunu konuşarak aşmak
Kürtajı olabildiğince erken gerçekleştirmek fiziksel ve psikolojik açıdan çok daha kolay olduğundan, zaman, karar vermede bir ek baskı unsuru olabilir. Bir hata yapmamak için, kararınızın doğurabileceği duygusal sorunları bilen ve sizi yargılamayacak kişilerle konuşmanız gerekir. Doktorların kürtaja yaklaşımları farklılık gösterir (destekleyebilir, karşı çıkabilir ya da küçümseyebilirler). Kürtaj yapılan kliniklerde bulunan danışmanlar, ne olursa olsun kadının seçimine saygı duyarlar. Kararınızla ilgili enine boyuna konuşmak, daha sonra onunla daha barışık olmanızı sağlayacaktır.
CENİNLE İLGİLİ SORUNLAR
İstenen bir bebeği aldırmak, ıstırap ve travmaya neden olabilir. Doğum öncesi testlerin, ceninde Down sendromu ya da omurgada açıklık (spina bifida) gibi kromozomlarla ilgili ya da fiziksel sorunlar olduğunu göstermesinden dolayı kürtajın tek seçenek olduğunu düşünebilirsiniz. Bu testler (kan, ultrason taraması ve amniyosentez) düzenli olarak gerçekleştirilir; bazıları 16. haftaya yaklaşırken yapılır ve sonuçların alınması zaman alabilir. Bir danışman ya da destek grubu, size acı verebilecek bir kararla barışık olmanıza ve bunun ilerideki gebelikleriniz üzerindeki olası etkisini anlamanıza yardımcı olabilir.
BİLİNMESİ GEREKEN RİSKLER
Gebeliğin ilk dönemlerinde kürtaj yaptırmak güvenli olsa da kimi riskler vardır. Çok erken (altı ya da yedi haftadan önce) yaptırılan kürtajda cenin maddesi kalabilir. Gebeliğiniz sürebilir ve kürtajın yenilenmesi gerekebilir. Bazen rahim içinde doku kalır ve bunun sonradan D&C ile alınması gerekebilir. Enfeksiyona neden olabildiğinden, ameliyatı izleyen ilk üç hafta boyunca tampon kullanmamanız önerilir. Enfeksiyon belirtileri yüksek ateş, çok ağır kanama, kötü kokulu akıntı ya da şiddetli karın ağrısıdır. Bunlardan şikayetçiyseniz, antibiyotik tedavisi için doktorunuza başvurun. Cinsel ilişkiye yeniden başlamadan önce bedeninizin normale döndüğünden emin olmak için, kürtaj sonrası genel sağlık yoklaması yaptırın.
Normal tepkİler
Gebeliğin sonlandırılmasmdan sonra yaşanan kaybetme ve üzüntü duyguları son derece normaldir. Bu anda kendinize hoşgörülü olmanız ve böyle olmayan kişilerden uzak durmanız önemlidir. Tam iyileşmenizin zaman alabileceğini kabul edin ancak duygusal açıdan yardıma gerek duyduğunuzu hissediyorsanız, doktorunuzdan yardım isteyin.