Böbrekler Vücudun Neresinde Bulunur?
Doç. Dr, Alp Gürkan: Böbrekler; karın boşluğu içinde ve omurganın her iki yanında bel bölgesinin biraz yukarısında yer alırlar. Normalde her insanda her biri 11-12 santim boyunda, 110-150 gram ağırlığında olmak üzere 2 tane böbrek bulunur. Böbrek, mikroskopik boyuttaki kılcal damarlardan oluşmuş bir damar yumağıdır.
Böbrekler Ne İşe Yarar?
Doç. Dr. Alp Gürkan: Kalpten l dakikada pompalanan 5-6 litre kanın 1.5 litresi böbreklerden filtre olur. Her gün böbreklerden 1500 litre kan geçer. Geçen kandan 180 litre sıvı süzülür. Bu sıvının büyük bölümü geri emilerek 0.5 ila 4 litre arasında idrar vücuttan atılır, idrarın içeriği su ve metabolizma sonucu oluşan zehirli maddelerdir. İdrar yoluyla ‘üre’, ‘kreatinin’, ‘ürik asit’ gibi zararlı ve atık maddeleri süzerek vücuttan uzaklaştırmak böbreklerimizin en büyük görevidir. Diğer görevlerini şöyle sıralayabiliriz:
– Kan basıncını (tansiyon) düzenlerler,
– Sıvı dengesini ve kandaki asit baz dengesini sağlarlar,
– Vücudumuza gerekli olan tuz, potasyum, fosfor, magnezyum gibi bazı minerallerin dengesini sağlarlar,
– Kan yapımını kontrol ederler,
– Kemik mineral yapısının dengesini kurarlar.
Kronik Böbrek Yetersizliği Nedir?
Doç. Dr. Alp Gürkan: Böbreklerin, çeşitli nedenlerle ve geriye dönüşümsüz olarak görevlerini yapamaması sonucu ortaya çıkan durumdur. Kronik böbrek yetersizliği uzun bir zaman sürecinde gerçekleşir. Genellikle iyileşmez.
Belirtileri Nelerdir?
Doç. Dr. Alp Gürkan: Kronik böbrek yetersizliğinde gözlenen belirtiler, böbreğin az önce saydığımız görevlerinin yapılmasındaki aksamaları yansıtır. Yani atık maddeler vücuttan yeteri kadar uzaklaştıramaz ve bunun sonucunda kanda üre, kreatinin, ürik asit, fosfor yükselir. Buna bağlı olarak iştahsızlık, kaşıntı, bulantı, kusma görülebilir. Halk arasında kana idrarın karışması olarak tanımlanan durum, kanda üre miktarının yükselmesidir, îdrar miktarında azalma geliştiğinde fazla suyun vücuttan atılanıaması sonucu vücutta şişme (ödem), tansiyonda yükselme, nefes darlığı görülebilir. Kan yapımında görev alan böbreklerin fonksiyonları bozulduğunda kansızlık ve buna bağlı olarak çabuk yorulma, nefes daralması, halsizlik gelişebilir.
