Habis urlar çıktıkları dokulara göre, kanser, sarkom, koryonepitelyoma, Hodgkin, habis lenfoma, kan kanseri gibi isimler alırlar. Organ bakımından en çok görülen tumörler sırasıyla akciğer kanseri, barsak ve rektum kanseri, meme kanseri, uterus (rahim) kanseri, prostat kanseri, mesane ve böbrek kanseri, lemfoma ve lösemidir.
Hastalık bazen ufak bir yara veya şişlik şeklinde gorulur. Bazen fonksiyonel bir bozukluk şeklinde, ağrı, kanama veya akıntı şeklinde de başlayabilir. Deri ve meme kanserleri, ilk belirtileri kolayca görülebileceğinden erken hissedilir ve teşhis edilirler. Kadın genital organlarının, mide, barsak ve karaciğer gibi iç organların en-doskobik metot iie gözlenmesi için bazı araçlar geliştirilmiştir. Akciğerler bronkoskop, mide gastroskop denen araçlarla gözlenir ve gerekirse hastalıklı veya şüpheli görülen yerlerden parça alınabilir. Akciğerlerde ve iç organlarda meydana gelen tumcral büyümeler, radyolojik metot ile yani röntgen ışınları ile filmi alınarak görünür hale getirilebilirler. Hastalıklı dokudan çok ufak bir parça alıp mikroskop altında kanseri aramaya biyopsi metodu denir. Bazen organ veya dokunun salgısını ve dökülen hücrelerini gene mikroskop altında yayıp incelemek yolu yani smear metodu (papanicolaou) erken teşhise varmak için kullanılır. Akciğer kanserinin erken teşhisi için balgamda, mide kanseri için mide suyunda ve kadınların kollum (rahim ağzı) kanserinde vajinal akıntıda bu metot uygulanabilir. Kan kanserlerinde kanın ve şekilli elemanlarının mikroskobik incelenmesi hastalığın erken teşhisini ve seyrini takip etmek olanağını verebilmektedir.
İnsanların ölüm nedenleri arasında bugün için kalp hastalıklarından sonra ikinci sırayı alan bu hastalıktan korunmak için tek çarenin erken teşhis olduğu ve bu sayede birçok insanın kanseri yendiği u-nutulmamalıdır. Aşağıda sıralanan belirtiler (semptomlar) hissedildiğinde veya görüldüğünde hemen bir doktor kontrolüne baş vurulmalıdır. Ağız: Birkaç günden fazla şurup de iyileşmeyen herhangi bir ağız yarası doktora bildirilmelidir.
Gırtlak: Bir haftadan fazla suren ses kısıklığından kuşkulanmalıdır. Ses tellerini incelemeye tabi tutan doktor, tahriş, iltihap ve tümör arasında ayırıcı bir teşhise varacaktır.
Akciğer: Uzun süren öksürük, hafif ateş fazla balgam çıkarmak, yan ağrısı gibi sebepler bir enfeksiyonda husule gelebilir. Tedavi ile geçmeyen hastalığın teşhisinin radyolopk inceleme ile kesinleştirilmesi gerekir.
Mide: Mide kanseri seyrek olarak ağrı yapar. İlk belirtileri iştah kaybı, ishal, büyük abdestte siyahlıkların görülmesi, kusma veya yutarken zorluk çekmektir. Radyolojik veya endoskopik metotlar kullanılarak erken teşhise varılabilir.
Meme : Kadın veya erkekte bir hafta içinde kaybolmayan ağrı, şişkinlik, meme uçlarında çekilme, çukurlaşma, kanlı veya kansız herhangi bir akıntının mutlaka u zerinde durulması gerekir Eğer doktor bir şişliğin alınmasını veya biyopsi yapılmûss-nı isterse bu tetkiki geciktirmeden yaptırmalıdır Çunku kesin teşhis ancak mıkroskopık incelemeyle yapılabilir
Genıtal organlar Uzun sureli, düzensiz veya anormal kanamalar, ele gelen şişlikler, özellikle 35 yasından sonra görüldüğünde daima muayeneyi gerektirir Âdet kesiminden sonra, yanı menopozda meydana gelebilecek her turlu akıntı veya kanama smear metodu ile tetkik edilmeli, gerekirse biyopsi yapılmalıdır Papanıcolaou testi özellikle kollum kanserinin erken teşhisinde bir tarama metodu olarak çok yaygınlaşmıştır Kollum ve vaıen cidarından sıyırma yoluyla alınan hücreler bir cam üzerine yayılır, tespit edilir ve boyandıktan sonra mikroskop altında incelenir Rahim kanserlerini teşhis etmek için endometrıum biyopsisi yanı probe (kuretaı) mutlaka yapılmalıdır. Kan Halsizlik, ateş kansızlık, lenf bezlerinin şişmesı gibi hallerde lösemi denen kan kanserinden veya Hodgkın denen diğer habis bir hastalıktan şüphe edilebilir