Laksatifler, yani bağırsak yumuşatıcılar ile etkisi daha güçlü olan müshiller bağırsak hareketlerini artırarak fizyolojik ve psikolojik rahatlık sağlayan ilaçlardır. Bu bakımdan en çok kullanılan ilaçlar arasında yer alırlar.
Bağırsak yumuşatıcılar en çok kullanılan ilaçlar arasında yer alır. Bu ilaçlar yalnız hekim reçetesiyle değil, sık sık reçetesiz ve uzman denetimi dışında da kullanılmaktadır. Özellikle yaşlılar arasında kullanımları çok yaygındır. Sürekli bağırsak yumuşatıcısı alanların sayısını ortaya koyan güvenilir istatistik veriler yoktur. Ama bu tür ilaçların üretimi bütün dünyada çok yüksektir ve yanlış kullanımlarından kaynaklanan şikâyetlerle hekimlere ya da hastanelere başvuran hastaların sayısı oldukça kabarıktır.
Bağırsak yumuşatıcılar yaygın kulanımlarının yanı sıra bilinen en eski ilaçlar arasında yer alır. Eski Çin, Mısır ve İbrani tıp kaynaklarında bağırsak yumuşatıcılarının kullanımına ilişkin bilgiler yer almaktadır. Bu ilaçlara yönelik büyük ilgide, bağırsakların her gün ve bol miktarda boşaltılması gereğine ilişkin yaygın inanışın ve bu inanışın getirdiği psikolojik rahatlamanın önemli payı vardır. İlaç kullanımının gelenekselleştiği günümüz toplumlarında en sık karşılaşılan olguların başında kuşkusuz bu ilaçların yanlış kullanımı gelmektedir.
Kulaktan dolma bilgiler, hekime danışmadan tamdık önerisine uyma ve bu tür ilaçları kullanınca duyulan rahatlama, ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçlan hesaba katmadan kabızlık şikâyeti olanlan bağırsak yumuşatıcılarına yöneltmektedir. Bu ilaçlann gerçekten fiziksel ve psikolojik düzeyde büyük etkilerinin olduğunu söylemek gerekir. Bu etki önce ruhsal bir bağımlılık oluşturur ve zamanla henüz tam bilinmeyen mekanizmalarla gerçek bir fiziksel bağımlılığa dönüşebilir.
Kamu sağlıkıyla ilgili olanlar bile bağırsak yumuşatıcılarının büyüsünden kurtulamamaktadır. Hekimler ve yardımcı sağlık personeli de bu kapsama girdiğinden, hastanelerde bu ilaçlann kullanımı daha da fazla olmaktadır.
Son yıllarda bağırsak yumuşatıcılarının artan kullanımı büyük değişim gösteren yaşama alışkanlıklanna (daha az fiziksel etkinlik, sürekli ruhsal gerginlik) ve beslenme alışkanlıklarına (posasız besinlerin daha çok tüketilmesi, rejim yapma eğiliminin artması) bağlıdır.
