Boğmaca-Bademcik iltihabı
Çocuklarda salgınlar yapabilen öksürük nöbetleri şeklinde görülen boğmaca (per-tusis) mikroplu bir hastalıktır. İnkubasyon yani kuluçka dönemi 1-2 haftadır. Hastalık nezle şeklinde başlar, gözler sulanır, burun akar ve hapşırma görülür. Bu devrede çok bulaşıcıdır ve mikroplar damlacıklarla birlikte etrafa yayılır. Öksürük nöbetleri gece gelir. Daha sonra kasılmalarla beraber devamlı ve sık, hatta kusma ile sonuçlanan öksürük nöbetleri (konvülsion) devresi başlar ve 2 hafta kadar devam eder. öksürük esnasında çocuk çok zor nefes alıp havasız kaldığından morarır, boğulacak gibi olur. öksürük sonunda öter gibi karakteristik bir iç çekiş nedeni ile İngilizler hastalığa (Whooping Cough) adını vermişlerdir. Hastalığın son 2 haftası toparlanma dönemidir, öksürük nöbetleri seyrekleşir ve kusmalar azalır. Teşhis için, boğazdan alınan balgamda (Bordetella pertussis) üretilir.
Hastalığın en önemli komplikasyonu bronşların iltihaplanması (Bronkopnömoni) ve öksürüğün şiddetinden akciğerlerdeki hava keseciklerinin, yani alveollerin yırtılması sonucu genişlemesi yani otelektazi meydana gelmesidir.
Korunmak için çocuklara 3-6 aylıktan sonra aşı yapılmalıdır. Genellikle difteri, boğmaca ve tetanoz karma aşısı (DPT vaccin) kullanılmaktadır. Hastalık ve aşı ömür boyu bağışıklık temin etmez, ancak hastalığın daha hafif geçmesini sağlar.
Hastalık görülen çocukları, bol ışıklı ve havalı bir odada yatak istirahatine almalı ve tecrit etmeli, okula göndermemelidir. Kuru hava, toz, sigara dumanı zararlıdır. Odada su kaynatarak gerekli su buharını temin etmek yarar sağlar.
Tedavi ve korunma için 2 hafta süre ile antibiotik (Eritromisin) şurup şeklinde verilebilir. Ayrıca hastalığa yakalanan çocuğa boğmaca bağışık globulini yapılabilir.
