Grip, özellikle kış aylarında daha ciddi şikayetlere neden olup hastayı uzun süre yatağa yatırıp işe gitmesine engel olabilir. Gribin etkili bir tedavisi yoktur. Hastanın şikayetlerine göre tedavi vermek gerekir, çoğu kere doktora danışılmadan alınan antibiyotikler, yararsızlığın yanında zarar da verebilir. Ancak belirtileri azaltıcı, ağrı kesici, ateş düşürücü gibi ilaçlar kullanılabilir.
Grip aşısının özellikleri nedir?
Grip aşısı inaktiveölü birası olup her yıl tek doz olarak uygulanır. Dünya Sağlık Örgütünün önerileri de dikkate alınarak bir sene önce karşılaşılan virüs tipine karşı aşı hazırlanır. Virüs her sene kendini yenilediği için aşı içeriği her yıl değişmektedir ve bu yüzden her yıl tekrar aşılanmak gerekir. Her yıl Eylül-Ekim-Kasım aylarında tek doz şeklinde yapılmalıdır. Grip aşısından sonra kesin koruyuculuğun başlaması için en az 10-14 günlük bir süre gerekmektedir. Aşı ile koruyuculuk sağlıklı kişilerde yüzde 80’lere varmaktadır; yaş ilerledikçe koruyuculuk yüzde 50-60’lara inmekle birlikte hastalığın hafif geçirilmesi sağlanmaktadır. Yaşlılarda hastaneye yatışları yüzde 50-60, ölümleri yüzde 80 oranında azaltmaktadır Grip aşısı 8 yaşının altındaki çocuklara ilk kez yapılacağı zaman bir ay ara ile iki doz önerilir sonraki yıllarda tek doz yapılır. 3 yaş altına yarım doz önerilir. Yetişkinlerde tek doz yeterlidir. Koruyuculuğu bir yıl kadar devam eder.
Grip aşısı kimlere önerilmektedir?
Grip aşısının yapılmasında sakınca olmadığı için herkesin yaptırması önerilmektedir. Fakat özellikle yaptırması önerilen gruplar ise;
1-Mutlaka aşılanması gereken grup
• 65 yaşın üstündekiler
• Şeker hastalan
• Astım hastaları
• Kronik akciğer hastaları
• Kronik kalp ve damar sistemi hastaları
• Kronik hastalık dışında bağışıklık sistemleri zayıflamış olan kişiler: Kanserli-lösemili kişiler, bağışıklık sistemi hastalığı olanlar, organ ve kemik iliği nakli yapılan kişiler, immunsupresif ilaç kullananlar)
• Huzurevi, bakımevi vb ortamlarda yaşayanlar
2-Aşılanması önerilen grup
• Mutlaka yapılması önerilen kişilerle sürekli temas halinde olanlar,
• 50-64 yaş arası kişiler,
• Kronik tıbbi rahatsızlıkları bulunan huzurevi ve diğer kronik bakım kuruluşlarının tüm yaşlardaki sakinleri,
• Astım dahil pulmoner ve kardiyovasküler sisteme ait kronik hastalıkları bulunan erişkinler ve çocuklar,
• Bir önceki yılda {şeker hastalığı dahil) kronik metabolik hastalıklar, böbrek disfonksiyonu, hemoglobinopatiler, ya da bağışıklık sisteminin baskılanması nedeniyle düzenli tıbbi takip ya da hastaneye yatırılmaları gerekmiş olan erişkinler ve çocuklar,
• Sağlık personeli,
• Yukarıda belirtilen risk grupları ile aynı ortamda yaşayanlar,
• Huzurevi, bakımevi ve benzeri yerlerde çalışan personel.
3) Özel gruplar:
• Hamile bayanlar (4 aylıktan itibaren),
• HIV ile enfekte kişiler,
• Sık seyahat edenler,
• Gribin tıbbi ve ekonomik olumsuz etkilerinden korunmak isteyen kişiler {iş adamları, üretimde çalışanlar, sporcular vb).
Grip aşısının yan etkileri nelerdir?
Aşı, embriyonlu yumurta kesesinden elde edilmektedir; bu nedenle yumurta allerjisi olanlar kullanmamalıdır. Ateşli hastalığı olanlara, bu iyileştikten sonra aşı önerilir. Gebe kadınlarda 3.aydan sonra ve yenidoğan dönemi bebeklerine aşı yapılabilir. AİDS’lilere de aşı yapılabilir. Grip aşısı sonrası aşı yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik oluşabilir. Tüm vücudu etkileyen yan etkiler ise son derece nadirdir {yüzde 1’in altında) ve ateş, halsizlik, kas ağrısı gibi yan etkiler aşıdan 6-12 saat sonra başlamakta ve 1-2 gün içinde kendiliğinden geçmektedir. Her biyolojik üründe olduğu gibi grip aşısı uygulanmasından sonra da alerjik reaksiyon görülebilir. Bu tür yan etkilerde ek ilaç kullanmaya gerek yoktur fakat şikayetler devam ederse mutlaka hekime başvurmalıdır.
Aşı yapılırken nelere dikkat edilmeli?
Aşı mutlaka tam teşekküllü sağlık merkezlerinde doktor kontrolünde yapılmalıdır. Aşı saklanma koşullarında tutulmalı önerilen ısı da +2, +8 derecedir. Grip aşısı sonrası grip hastalığının görülmesi olsa olsa bir tesadüf olabilir, ancak salgın sırasında aşı yapıldığında bu tesadüf hiç de nadir değildir. Grip aşısı teknik olarak inaktive yani ölü bir virüs aşısı olduğundan vücuda virüs verilmez ve aşıya bağlı grip hastalığı oluşamaz.
