Herhangi bir darbe veya kaza sonucu başın yaralanmasına kafa travması denir. Başın yaralanması önemsiz olduğu zaman çabuk düzelir. Bazen travma şiddetli olabilir. Uzun ve çok yönlü bir tedavi gerektirir. Kafa derisindeki kesikler ve yaralar iyi tedavi edilirse ve mikrop kapmazsa çabuk iyileşir.
Kafatası kırıkları bazen şiddetli de olsa, uzun da sürse genellikle sonrası için bir etki bırakmadan iyileşir. Açık kırıklar bazen menenjite yol açabilir, fakat antibiyotik kullanıldığında bu tehlike azalır. Basit kırıklar yeterli özen gösterilirse, hiçbir sorun yaratmadan iyileşirler. Başın yaralanması sonuou beyin mikrop kaptığında veya kafatası sinirleri, beyin zarı yaralandığında çok ciddi durumlar meydana gelebilir. Beyin yaralanmaları; sarsılma, ezik, yırtılma olarak 3 şekilde sınıflandırılabilir. Beyin sarsıntısına çok sık rastlanır. Geçici bilinç kaybı meydana getirir. Beyin sarsıntısı geçirenler genellikle çabuk ve tamamen” iyileşirler. Beyin ezilmesi sinir merkezlerini çeşitli şekillerde, etkileyebilir ve fonksiyonlarını durdurabilir, yavaşlatabilir veya hızlandırır. Yırtılmada ise beyin dokusu tam bir zedelenmeye uğrar. Beyinde şişme (ödem) meydana gelir, kan dolaşımı azalır ve bu da dokunun yaralanmasını ilerletir. Hasta bi-linoini tekrar kazandığında, yaralanmanın yerine göre çeşitli derecede bir bellek kaybına uğrar. Bilincin tam olarak yitirilmesinde, iyileşme aşamalı olur. Bilinç bazen birkaç dakikada, ağır vakalarda ise ancak birkaç gün sonra tekrar kazanılır. Ağır baş yaralanmalarında beynin önemli fonksiyonları felce uğrayabilir. Solunum sistemi felee uğradığında bir an önce yapay solunum yaptırılmadığı takdirde ölüm meydana gelebilir. Beyin zedelenmeleri menenjite, kanamaya, iltihaba ve geçici ya da kalıcı ruhsal bozukluklara neden olabilir. Baş yaralanmasını izleyen aylar ve yıllarda sara (epilepsi) nöbetleri meydana gelebilir.
Tekrarlanan baş sarsıntılarında özellikle boksörlerde olduğu gibi “Punch sarhoşluğu” denilen durum doğabilir. Beyin içindeki küçük kanamalar buna neden olabilir. Bu durum koordinasyon, bellek, dikkat toplama, görme ve işitme merkezlerinde arıza ve kayıplara yol açabilir. Baş yaralanmalarının ve meydana gelebilecek şok halinin tedavisi için yapılacak ilk yardım, hastayı hareketsiz tutmak ve gerektiğinde cerrahi müdahale için hastaneye yatırmaktır. Şok ile mücadelede damar içine glikoz solüsyonları ve kan nakli gerekebilir.
