Obsesif kompülsif bozukluğu (OCD) olan kişiler takıntı, sabit fikir ve sürekli endişe hallerinden muzdariptir. Takıntılar, çoğu anksiyete’nin kaynağı olan ısrarlı, istenmeyen ve nahoş düşünceler olup genellikle saldırganlık, seks, din ya da kayıplarla ilgilidir.
Compulsion’lar – ısrarlı ve adet edinilmiş davranışlar – anksiyete‘yi azaltma vasıtası olarak, obsession yani takıntılara eşlik edebilir. Bir obsesif bozukluğu olan kişiler, daima compulsive davranışlardan muzdarip olmasa da; compulsion’ları olan kişiler hemen hemen daima obsession’lu yani takıntılıdırlar.
OCD genellikle ergenlikte veya yetişkinliğin ilk dönemlerinde ortaya çıkar ve anksiyete veya depresyon eşliğinde olabilir, Tedavi edilmezse, bir yaşam boyu devam edebilir.
OCD’nin sebebi bilinmemekte; bozukluğun sebebinin, yardım almadıkça, kişinin kontrolü dışında olduğu bilinmektedir.
Pek çok uzman, OCD’nin bir beyin kimyası bozukluğu olduğuna inanmaktadır. Diğer uzmanlar, obsession ve compulsion’ların, psikoterapi esnasında tanımlanması ve çözülmesi gereken, çocukluktaki çözümlenmemiş çatışmalardan kaynaklandığına inanmaktadır. Davranışsal ve bilişsel terapistler, compulsion ve obsession’ların öğrenilmiş davranışlar olduğuna ve doğru tedaviyle unutulabileceğine inanmaktadır.
Semptomlar
Genellikle takıntılar, çevre ile normal temas esnasında mikrop kapacağına dair korku gibi, bir korkuya odaklanır. Bu sabit korku ile yaşamak bazıları için korkunçtur. Ayrıca, el sıkmamak ya da eski binalara girmemek gibi başkalarına garip görünen davranışlara da yol açabilir.
OCD’li kişiler garip davranışlarda bulunabildiği için, diğer insanlar tarafından reddedilebilir; bu da yalnız bir yaşam sürmelerine sebep olabilir.
Compulsif adet edilmiş davranışlar, bazen günde yüzlerce defa tekrar tekrar tekrarlanır. Örneğin, yürürken adım saymak ya da devamlı ellerini yıkamak ya da yaşam alanını devamlı temizlemek gibi. Compulsion’lar yani adet edinilmiş davranışlar, genellikle, eylemlerin özel bir neticeyi önleyeceği ya da yaratacağı inancıyla yapılır. Diğer kerelerde, bir kişinin compulsif davranışları ve obsesif düşünceleri arasında bir bağlantı olmadığı gözükmektedir.
Tedavi Seçenekleri
Eğer kendinizde ya da bir yakınınızda OCD olduğunu düşünüyorsanız, tıbbi gözetim altına girin. Genellikle, OCD’si olan kişiler, düşüncelerinin ve compulsif davranışlarının garip olduğunun farkında değildir ve onları, yardım almaya ikna etmek zor olabilir. Ama denemeniz gerekir.
Tedavi etkili olabilir. Bu olmaksızın, bozukluğun etkisindeki kişiler, obsesif korkulu ve compulsif davranışlı sabit meşguliyetleri sebebiyle evde ya da işte, doğru bir şekilde işlev göremeyebilirler.
Psikoterapi yanında ayrıca, desensitization terapisi de, faydalı olabilir. Pek çok kişi, ilaçlı tedavinin başlamasını takiben üç ay içinde, semptomlarda bir rahatlama yaşar. Heterocyclic antidepresan clomipramine ve selective serotonin reuptake inhibitor’leri; kişilerin psikoterapiden faydalanmasına ve daha normal işlev görmesine yetecek derecede, anksiyete’nin azaltılmasına yardımcı olabilir.
