Aplastik anemi; kemik iliğinin yeterli kırmızı kan hücresi, beyaz kan hücresi ve platelet (trombosit) üretememesinden kaynaklanan nadir olarak görülen fakat ciddi olan bir durumdur. Yeterli üretim, kan hücrelerinin en olgunlaşmamış hali olan kemik iliği kök hücrelerinin sağlığına bağlıdır.
Aplastik anemide, kök hücreler ya da onları besleyen çevre hasar görür. Bu, toksinlere (insektisidlere (böcek öldürücülere) ya da gazolin (benzin) gibi benzen içeren maddeler gibi) ya da nükleer radyasyona uzun süre kalmanız kalma sonucunda gelişebilir.
Bazı kişilerde bir virüsten, bazı kişilerde ise radyasyon terapisi ya a kemoterapi ile yapılan kanser tedavisinden dolayı aplastik anemi gelişir. Çok çeşitli ilaçlar (maddeler) aplastik anemiye neden olabilir ve bazı kişilerde aplastik anemiye yatkınlık kalıtımsal olabilir. Ancak, aplastik anemisi olan kişilerin yarısından fazlasında neden bilinmemektedir.
SEMPTOMLAR
Çoğu vakada aplastik aneminin tek semptomu, platelet (trombosit), kırmızı kan hücreleri ve beyaz kan hücrelerinin kandaki seviyelerinde bir düşmedir. Bu düşüş, tam kan hücre sayımı olarak adlandırılan bir kan testiyle saptanabilir. Platelet (trombosit) (kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur) seviyesinde bir düşüş; burun kanamalarına, diş eti kanamalarına ya da cildin morarmasına neden olabilir. Kırmızı kan hücrelerinin düşük seviyede olması aneminin neden olduğu semptomlara (solgunluk (beniz uçukluğu), halsizlik, baş ağrısı ve artan kalp atışı) neden olur. Beyaz kan hücrelerinin seviyesi düşük olduğunda, enfeksiyon riski artar.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Bir aplastik anemi teşhisi, bir kemik iliği biyopsisi (yukarıda sağda) ile doğrulanır. Kanser tedavisi görmekte olan ve kan sayımları düşük olan kişilere, tükenmiş olan kan hücrelerini ikame etmek için kırmızı kan hücreleri ya da platelet (trombosit) transfüzyonu (nakli) yapılır.
Platelet (trombosit) donörü (vericisi), aile bireyleri ya da arkadaşlar arasında aranabilir.Beyaz kan hücreleri nakledilemediğinden, beyaz kan hücreleriniz artıncaya kadar enfeksiyona aşırı derecede açık olursunuz.
Bu nedenle, ateşiniz varsa intravenöz antibiyotikler kullanmanız ve ziyaretçi kabul etmemeniz gerekebilir.Şiddetli aplastik anemide, 40 yaş altında olan kişilerin yansından fazlasında hastalığı iyileştirebilen bir kemik iliği nakli uygulanabilir.
Bir kemik iliği donörü beklerken, ya da bir kemik iliği nakli için aday değilseniz, doktorunuz daha fazla hücre üretmesi için kemik iliğini tetikleyen ilaçlar (antitimosit globulin, antilenfosit globulin ya da androjenlerle birlikte siklosporin gibi immunosüpresif ilaçları (maddeleri) kapsar) reçete edebilir. Kan hücrelerinin büyümesini başlatan maddeler olan genetik olarak değiştirilmiş büyüme (gelişim) faktörleri bazen yararlı olabilir.
Kemik iliği Biyopsisi
Kemik iliği biyopsisi, kemik içinden bir miktar kemik iliğinin alınmasıdır. Anemi ya da lösemi gibi hastalıkları teşhis etmek ya da bu hastalıklar için uygulanan tedavilerin gidişatını değerlendirmek için uygulanır. Lokal bir anestezik kullanılarak, sağlam (dayanıklı) boş bir iğne pelvik kemiğine sokulur ve bir ilik örneği alınır. Biyopsi iğnesinin sokulmasından kaynaklanan bir baskı hissedersiniz ve bunu, ilik iğneye çekilirken oluşan kunt bir ağrı izler. Daha sonra ilik, hastalık belirtileri için mikroskop altında incelenir.
