Prostat büyümesi bazı ilaçlarla küçültülebiliyor. Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, böbrek sorunları ve idrarda kanama şikayeti olmayan hastalar, ilaç tedavisi için en uygun adaylar.İlaca yanıt vermeyenlerde ameliyat şart. Prof.Dr.Oktay DEMİRKESEN anlatıyor:
Ürodinami Testi Nedir ve Ne Zaman Gereklidir?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Ürodinami, işemenin depolama ve boşaltım dönemlerini çoğunlukla laboratuvar koşullarında değerlendiren tetkiklerin tümüne verilen addır, îşeme günlüğü, idrar akış hızı tayini ve işeme sonrası kalan idrarın belirlenmesi de basit ürodinamik tetkikler arasındadır. Ancak bazen basınç akım testi dediğimiz idrar yaparken mesane basıncının ölçülmesini sağlayan teste gereksinim olabilir. Mesane işlev bozukluğunu düşündürecek bulguları olan hastalarda özellikle de cerrahi tedavi planlanıyorsa bu test yapılmalıdır. Örneğin yaşın 50’nin altında veya 80’in üstünde olması, işeme sonrası geride kalan idrar miktarının 200 ml’den fazla olması, tepe idrar akım hızının 15ml/sn üstünde olması, nörolojik hastalıklara bağlı idrar yakınmalarının olması, geçmişinde bu bölge ile ilgili cerrahi öyküsü olması gibi durumlar bu tetkikin yapılmasının gerekli olduğu durumlardır.
Sistoskopi Nedir?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Sistoskopi mesanenin endoskopik olarak değerlendirilmesidir. Mesaneye girerken idrar çıkış borusu ve prostat büyümesinin idrar yoluna yaptığı basıyı da görmek mümkündür. Ancak bu tetkik tedavi kararı verirken çok nadiren gerekli olur.
Bilgisayarlı Tomografi Her Zaman Gerekli mi?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Bilgisayarlı romografi iyi huylu prostat büyümesi ve bu duruma bağlı mesane çıkış darlığı değerlendirmesinde gerekli değildir. Ancak birlikte, bulunan başka hastalıkları değerlendirmek gerekiyorsa o zaman bu tetkik gerekli olabilir.
İyi Huylu Prostat Büyümesi Hastalığı Nasıl Tedavi Ediliyor?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Tedavi alternatifleri takipli bekleme, ilaç tedavisi ve cerrahi tedavidir. Takipli beklemede hasta hayat tarzı değişikliği konusunda bilgilendirilmeli ve düzenli aralıklarla (örneğin 6-12 ay) takip yapılmasının gerektiği anlatılmalıdır. İlaç tedavisinde alfa blokerler, 5 alfa reduktaz inhibitörleri ve fitoterapi ajanları dediğimiz bitkisel kökenli ilaçlar kullanılabilir.
Kaç Tür Prostat Ameliyatı Var?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Cerrahi tedaviler geleneksel ve minimal invazif olmak üzere iki gruptur. Geleneksel cerrahi tedaviler de TURP ve açık prostatektomi olarak ikiye ayrılır. TURP günümüzde iyi huylu prostat büyümelerinin cerrahi tedavisinde en sık uygulanan cerrahi yöntemdir. 80-100 mi üstündeki prostatlarda, ek olarak hastada büyük mesane taşı ya da bazı mesane hastalıkları bulunduğunda açık prostatektomi önerilebilir. Minimal invazif tedavilerden en çok tanınanları ise laparoskopi ve lazer, yüksek yoğunlukta ultrason (HMJ), transüretral iğne ablasyonı (TUNA), transüretral termoterapi (TUMT)’dir. Bu yöntemler biraz daha küçük prostatlarda tercih ediliyor.
Peki, Tedavi Ne Zaman Gerekli?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Öncelikle hastanın cerrahi tedavi gereksimi olup olmadığı belirlenmelidir. Bunlar tekrarlayan idrar yapamama durumu, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyon veya idrarda kanama, prostat büyümesine bağlı tıkanıklık nedeniyle gelişen böbrek yetmezliği, prostat büyümesi ile birlikte mesane taşları veya büyük mesane divertikülü (mesane duvarında fıtığa benzer çıkıntılar) bulunmasıdır. Ayrıca rahatsızlık derecesi yüksek yakınması olan veya ilaç tedavisine yanıtsızlık durumlarında da hastayla tartışılarak cerrahi tedavi uygulanabilir. Bunlar dışında kalan durumlarda takipli bekleme veya ilaç tedavisi önerilir. Takipli bekleme hafif ve orta derece yakınması olanlar ve bu durumdan fazla rahatsızlık duymayanlara önerilir. Cerrahi tedavi gereksinimi bulunmayan ve orta-ileri derece yakınması olanlar ve yakınmalarından rahatsızlık duyan hastalara ise ilaç tedavisi planlanır.
İlaç Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Hayat boyu sürebilir. Ancak kullanılan ilacın tipine göre 2-6 ay sonra bir fayda sağlanamamışsa tedaviye yeni ilaçlar eklenebilir veya başka bir tedavi önerilebilir.
Bu Tip Yakınmaları Olanların Hangi Uzmana Başvurması Gereklidir?
Prof. Dr. Oktay Demirkesen: Bu tip yakınması olanların tümünün bir ürologa ulaşması mümkün olmayabilir. Burada aile hekimlerinin konu hakkındaki güncel eğitimlerini sağlayıp özellikle ilk tanı anındaki yaklaşımlarda onların rol alması sağlanabilir. Heri değerlendirme veya tedavi gereteiniminde ise duruma göre bir ürologa veya donanımlı bir merkeze başvuru gerekebilir.
Bu Belirtiler Varsa Doktora Başvurun:
Prostat büyürken idrar yolunu tıkayarak idrar akışını engellemeye başlar. Tıkanıklığın derecesine göre idrar yaparken bazı sorunlar ortaya çıkar. Eğer aşağıdaki belirtilerden birinden yakınıyorsanız sizde de prostat büyümesi sorunu olabilir.
• İdrar kuvvetinin ve kalınlığının azalması,
• İdrarı başlatmakta güçlük,
• Kesik kesik idrar yapma,
• İdrarın sonunda damlama,
• İdrarı tam boşa itama m a hissi,
• İdrarda kan,
• Sık idrar yapma (gündüz ve gece),
• Ani idrar yapma isteği,
• İdrar yapma hissi oluştuğunda idrar kaçırma,
• İdrar yaparken yanma ve sızı hissinin olması.
