Küçük yaşlardan itibaren uzun süreli maruz kalınan güneşin, hücrelerin DNA’sını değiştirme suretiyle kansere yol açtığı yıllardan beri bilinen bir gerçektir. Ancak küresel ısınma ile birlikte, güneşin içerdiği ultraviyole ışınlarının artık daha zararlı olduğunu ve eskiye oranla daha fazla korunmak gerektiğini de vurgulamak gerekir. Öyle ki günümüzde, güneşle çok fazla temasla bulunan kişilerde,
deri kanserine yakalanma oranının büyük ölçüde çoğaldığı görülmektedir.
En sık görülen ülke, Avustralya olarak kayıtlara geçmiştir. Amerika’da ise her yıl 1 milyon kişi bu
kanser türüne yakalanmaktadır. Güneşin bol olduğu ülkelerde daha fazla görülen
cilt kanseri, en fazla orta yaşlarda ortaya çıkar. Diğer kanser türlerinde olduğu gibi, deri kanserlerinde de erken teşhis çok önemlidir. BCC, SCC ve Melanoma olmak üzere
3 tür cilt kanseri tipi bulunmaktadır ve en tehlikeli olanı
Melanoma‘dır. Çoğunlukla vücuttaki benlerin neden olduğu bu kanser türü, ne yazık ki cildin altında kolayca yayılabilmektedir. Bu nedenle ciltte görülen en ufak bir olağan dışı değişikliğin, en kısa sürede kontrolden geçirilmesi gereklidir.
KİMLER RİSK ALTINDA
Sarı ve kızıl saça sahip olan, çilli, açık tenli kimseler güneşten daha çok etkilendiği için daha fazla risk altındadırlar. Ayrıca sırtında veya vücudunun diğer bölümlerinde belirgin çillenme, ben oluşumları da tehlike sinyalleri verir. Ayrıca ailede deri kanseri öyküsü olması da, dikkatli olunmasını, dönem dönem kontrolden geçilmesini gerektirir. Güneşin fazla bulunduğu bölgelerde yaşayıp, tüm gününü güneş altında geçiren kişiler de, kapalı ortamlarda çalışan kişilere oranla daha fazla risk altındadır. Normal benlere göre daha büyük ve daha düzensiz benler ile güneş yanığına maruz kalmış ciltlerde kalıcı şekilde yerleşen cilt lezyonlarına sahip kişiler de dikkatli olmalıdırlar.
CİLT KANSERİNİN BELİRTİLERİ
Genelde tüm türleri kendini renk değişimleri, döküntü veya yaralarla gösterir. Bu yaralar zamanla düzelse de, tekrar etme riski fazladır. Vücutta görülen kırmızı, beyaz, mavi veya mavi- siyah lekeler, ayak parmakları veya bacakta mor kahverengi nodüller, yüz, kulak veya boyunda inci gibi şişlikler, göğüs veya sırtta düz, ten rengi veya kahverengi yara izine benzer lezyonlar; herhangi bir ben üzerinde görülen ve uzun süre iyileşmeyen yara, iltihaplı, kanamalı oluşumlar en önemli belirtilerindendir.
Cilt Kanserinin A-B-C’si
Vücudunuzda meydana gelen olağan dışı değişikliklerin, kanser belirtisi olup olmadığı hakkında, aşağıdaki soruları cevaplayarak, fikir sahibi olabilirsiniz.
A: ASİMETRİ (ORANTI) – Beninizin bir yarısı diğer yarısından farklı şekilde mi?
B: BORDER (SINIR) – Beniniz giriltili çıkıntılı ve düzgün olmayan sınırlar mı çiziyor?
C: COLOR (RENK) – Beniniz üzerinde birkaç rengi (kırmızı, mavi, kahverengi) bir arada barındırıyor mu?
D: DIAMETER (ÇAP) – Beniniz normal bir benden daha mı büyük?
Dr. Hülya Sağlam
Dermatoloji Uzmanı