Adam otu kökeni ve Yayılışı
Adam otu avrupa kökenli bir şifalı bitkidir. Sıcak bölgelerde, Akdeniz ikliminin hakim olduğu Doğu Akdeniz, Orta Asya ve Kuzey Hindistan’da Karabriya’da hekimlikte kullanılan bir bitkidir. Ülkemizde Batı ve Akdeniz bölgelerinde; Muğla, Antalya ve İçel illerinde yetişir. Akdeniz ülkelerinde yaygın olan bu bitkinin Anadolu’da iki varyetesi ( M. officinarum ve M. autumnalis) bulunur. Adam otu, Mısırlılardan beri bilinmekte ve kullanılmaktadır.
Adam otunun Bitkisel Özellikleri
Adamotu 1.0-2.5 cm. kalınlığında, dallanan çok iyi gelişmiş bir kazık köke sahiptir.Kök, etli, grimsi, sarı renkli, ekseriye iki parçalı çatal köklüdür. Gövde, otsu olup çok yıllık bir bitkidir. Adamotunun rozet yaprakları, topraktan fışkırır gibi yükselirler. Çiçekleri morumsu ve hoş kokuludur. Sonbaharda çiçek açar. Çiçekler, iki eşeyli ve tamdır.Meyveleri, turuncu renkli, hoş kokulu ve lezzetlidir. Meyveler erik görünümünde olup çok tohumludur ve 2-3 cm. çapındadır.
Adam otunun İçerikleri
Terkibinde %0.3 oranında alkaloit, %21.1 oranında protein, %22.6 oranında sabit yağ bulunur.Alkaloitlerin, göz bebeğini genişletici ve kalp atışını yavaşlatıcı etkileri vardır.
Adam otunun Faydaları, Adam Otu Nelere İyi Gelir?
Kullanılan kısımları kök ve tohumlarıdır. Çok eski zamanlardan beri hekimlikte kullanılan bir bitkidir.
Kurutulmuş kökleri; ağrı kesici, uyuşturucu, sakinleştirici, yatıştırıcı, cinsel gücü artırıcı olarak kullanılır. Romatizma ağrılarının giderilmesinde ve tümörlerin tedavisinde yararlanılır. Kökleri süt ile kaynatılarak, yavaş iyileşen yaraların tedavisinde, astım, kolit, öksürük, saman nezlesi, şizofren ve bunun gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılır. Bu maksatla %1′lik infüsyon şeklinde hazırlanır ve günde 1-2 bardak içilir. Toz halinde bir defada 20 g alınır veya hap şeklinde günde 3 defa alınır. Zehirli alkaloitler taşıdığından dikkatli kullanılmalıdır.
Adam otu meyvelerinin hoş görünümlü olması nedeni ile çocuklar tarafından yenilmektedir. Fazla yenilmesi halinde, miktara bağlı olarak zehirlenmeler olmaktadır. Zehirlenmenin ilk dönemlerinde, sarhoşluk ve baş dönmesi gibi belirtiler görülür.
Suyundan buruna çekildiğinde uyku getirir. Tohumları yutulduğunda kadın hastalıklarına ve rahim hastalıklarına karşı iyi gelir. Kanın hareketini keser, idrar yanmalarını azaltır, doğurganlığı artırır ve şifa vericidir.
Taze yapraklarından elde edilen öz veya kuru yapraklarından elde edilen tozu, balmumu ile karıştırılarak merhem hazırlanır ve egzamalar için kullanılır.
Tıbbi yönlerin yanında, büyücülerin tılsımı olarak da kullanılır.
