Bel ağrısı ve Bel Ağrısının Nedenleri:
Bel ağrısı çağdaş insanın en büyük sorunlarından biridir. Yetişkinlerin yaklaşık yüzde 80’ini etkileyen bel ağrısı, günümüzde sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Kişinin günlük yaşam aktivitesini etkilemekte, sosyal yaşamını bozmakta, iş yaşantısını engellemektedir. İş kaybı ve sağlık giderleri olarak ekonomiye de büyük ölçüde zarara uğratan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bel ağrılarının ortaya çıkmasının ya da tekrarlanmasının önlenmesi bilgilenme ve eğitim gerektirir.Kişilerin bel yapılarını tanımaları, belin hangi hareketle ne kadar zorlanacağını bilmeleri, bel ağrısına neden olan risk faktörlerini, günlük aktiviteler sırasında nasıl davranacaklarını ve egzersizlerin etkilerini öğrenmeleri gereklidir.Bel ağrısının tekrarlanmasını önlemek için hastanın eğitimi temel amaçtır.
Bel Ağrısında Risk Faktörleri
Kişisel Faktörler
Yaş : Bel ağrılarının sıklığı yaşla birlikte artar ve 40-60 yaşlarında en sık karşımıza çıkar
Cins : Kadınlarda bel ağrısının daha sık tanımlanması, ağrı nedeniyle hekime daha kolay başvurmalarına bağlanmaktadır.Gerçekte , kadınlar ve erkekler arasında, mesleki risk faktörleri dışında fark olmadığı belirtilmektedir.
Duruş Bozukluğu : Kambur duruş, belin fazla çukur yada düz tutulması
bel ağrısının en önemli
nedenlerindendir.
Fiziksel Uyum Bozukluğu : Sürekli egzersiz yapan ve fiziksel aktiviteleri iyi olanlarda bel ağrısı daha azdır.
Yapısal Özellik : Bacak boyu farklı, skolyoz ( gövde eğriliği ) kamburluk bel kavsinin artması yada azalması vücudun ağırlık merkezinin kaymasına yol açarak sırt ve bel ağrılarına neden olur.
Akciğer Hastalığı : Kronik öksürük nedeniyle bel ağrısı riskini arttırmaktadır.
Sigara, Kafein : diskin oksijenle beslenmesini bozar ; kronik öksürüğe neden olarak bele yük binmesine yol açar.
Şişmanlık : Kasların zayıflamasına ve omurgaya binen yükün artmasına neden olarak bel ağrısına yol açar.Aşırı yük altında kaslar yorulur ve incinmelere açık hale gelir, kolayca incinirler.Fazla kilonun baskısı altında belin normal kavsi artar.Omuzlara fazla yük biner.Artan yükle birlikte basıncın eşitsiz dapılımı dşsklerin fıtıklaşmasını kolaylaştırır.Karın bölgesinde biriken yağlar nedeniyle yük kaldırırken vücuda yakın tutmak zorlaşır ve bel ağrısı riskini arttırır.
Çok Doğum : Kasların zayıflamasına, bağların gevşemesine neden olur.
Mesleki :
Ağır kaldırma gerektiren meslekler
Öne eğilme, eğilerek dönme gerektiren meslekler
Otobüs, kamyon sürücüsü gibi titreşime maruz kalan meslekler
Sabit çalışma duruşu gerektiren meslekler ( örn. Bilgisayar kullanmak )
Psikolojik : Stres altında yaşayan kişilerin bel ağrısıyla karşı karşıya gelmeleri diğer insanlardan çok daha sıktır.Gerginlik bel ağrısına, bel ağrısı gerginliğe yol açarak kısır döngüsünün kırılması çok zor olabilir.İşle ilgili psikolojik faktörler şunlardır :
İşini sevmeme
Takdir edilmeme
Aşırı gerginlik, stres
Davranışsal faktörler : Bel ağrısı nedeniyle çevrelerinden gördükleri ilgi, yardım işlerinin kolaylaştırılması, tazminat alma, erken emeklilik gibi ikincik kazançlar nedeniyle bel ağrısı sıklığı artabilmektedir.
Sportif : futbol, tenis, kürek, halter, güreş
Bel Ağrısının Nedenleri
Bel ağrısı, eklemler, bağlar, kaslar ve diskten kaynaklanabilir.Bel ağrılarının çoğunluğu mekanik kaynaklı ( omurganın işlevsel ya da yapısal bozukluklarına bağlı ) bel ağrılarıdır ve bunların pek az bir bölümü bel fıtıklarına bağlıdır.
Bel Zorlanması
Mekanik stresler sonrasında ortaya çıkan bel ağrısıdır.Kötü kullanma ya da aşırı kullanma sonrasında bel kaslarının, bağlarının ya da eklemlerin zedelenmesini ifade eder.Kaslar ve bağlar yeterince güçlü ve esnek değilse, yerden bir kitap almak yada kukarıdaki rafa uzanmak bile bel zorlamasına neden olabilir.Beldeki ağrıya duyarlı yapıların omurganın hareketiyle uyarılması sonucunda bel ağrısı ortaya çıkar.
Mekanik kaynaklı bel ağrıları :
Bel zorlanması ( akut yada kronik )
Dejenerasyon / Kireçlenme (Osteoartroz)
Bel daralması (spinal stenoz )
Bel fıtığı
Duruş bozuklukları
Bel kayması
Kırık
Fibromiyalaji, Myofasiyal ağrı
Mekanik Kaynaklı Olmayanlar:
Yangınsal (iltihabi) / Romatizmal
Enfeksiyoz
Metabolik (Osteoporoz,Paget hastalığı )
Tümör
Damarsal
İç organlardan yayılanlar
Psikojenik
Bel Ağrısını Nasıl Önlerim?
Günlük yaşam aktiviteleri sırasında nasıl davranacağımızı bilmek ve bunlara uygun davranmak, bel ağrılarının yinelemesini engellemede en etkili yollardan biridir.Uygun şekilde ayakta durma, yatma, oturma, ağırlık kaldırma gibi tekniklerin öğrenilmesi ileride oluşacak sorunların engellenmesini sağlayabilir.
Ne Zaman Hekime Gitmeliyim?
Bel ağrılarının büyük çoğunluğu kendi başına herhangi bir şey yapmaksızın geçebilir. Kısa süreli istirahat, basit ağrı kesiciler genellikle kısa sürede ağrının geçmesini sağlar. Bu nedenle, her türlü ağrıda hekime koşmak gereksizdir.
Peki ne zaman hekime gidelim ?
1- Bel ağrısı için alarm anlamına gelen “ KIRMIZI BAYRAK”
2- Dinlenmeyle geçmeyen inatçı ağrılar; gece ağrıları
3- Kaslarda güçsüzlük, zayıflama
Kırmızı Bayraklar
Kırık olasılığı, yüksekten düşme, trafik kazası gibi önemli kazalar; yaşlı ve osteoporozlu kişilerde küçük kazalar.
Tümör ya da enfeksiyon olasılığı 20 yaş altında ya da 50 yaş üzerinde olmak, öyküde kanser varlığı, ateş, halsizlik, nedensiz zayıflama, sırtüstü yatınca ağrı, gece ağrısı, bağışıklık yetersizliği
Kauda ekina sendromu olasılığı
Makat çevresinde ve apış arasında duyu kaybı, idrar yapamama/ kaçırma, dışkı tutamama, bacak ya da ayakta ani başlayan kas güçsüzlüğü/ayağını sürüme
